-
گاه‌شماری هجری خورشیدی
یکشنبه 9 آذر 1393 11:22
گاه‌شماری هجری خورشیدی یا تقویم هجری شمسی برپایهٔ گاه‌شماری جلالی با مبدأ هجری است. آغاز سال خورشیدی برابراست با نخستین روز بهار. گاه‌شماری هجری خورشیدی، اکنون در کشورهای ایران و افغانستان گاه‌شمار رسمی است. این گاه‌شماری در ایران با تصویب مجلس شورای ملی در ۱۱ فروردین ۱۳۰۴، گاه‌شمار رسمی کشور اعلام شد. محتویات ۱ مبدأ...
-
تاریخ گاه‌شماری ایرانی
یکشنبه 9 آذر 1393 11:21
تاریخ گاه‌شماری ایرانی به بیش از چهارهزار سال پیش بازمی‌گردد. با گذر زمان و در طول تاریخ گاه‌شماری در ایران تغییرات زیادی در خودش دیده‌است. یافته‌ها نشان می‌دهد که گاه‌شماری در ایران از گاه‌شماری بابلی٬ که گاه‌شماری خورشیدی-مهی بود ریشه گرفته‌است. اما ایرانیان نظام خورشیدی را برای گاه‌شماری‌ها بکار بردند. حدود ۲۵۰۰...
-
هزاره
یکشنبه 9 آذر 1393 11:21
هزاره یک یکا یا واحد زمانی است که برابر با هزار سال است. هر هزاره برابر با ده سده است. در زبان فارسی هزاره ممکن است به معنای هزارمین سالگرد یا هزارسالگی یک پدیده یا واقعه نیز به کار رود، مانند: هزاره فردوسی. محتویات ۱ تقویم گریگوری ۲ تقویم هجری ۳ تقویم پادشاهی ایران ۴ جستارهای وابسته تقویم گریگوری در تقویم گریگوری،...
-
مزار شریف
یکشنبه 9 آذر 1393 11:20
مَزار شَریف یا مَزاری شّریف مرکز ولایت بلخ در شمال افغانستان و از جمله پنج شهر عمدهٔ افغانستان (پس از شهرهای کابل، هرات، قندهار و جلال‌آباد) است. مزار شریف در پانزده کیلومتری شرق بلخ واقع شده و ۴۲۵ کیلومتر از کابل فاصله دارد. محتویات ۱ نامگذاری ۲ مردم ۳ منابع ۴ پیوند به بیرون نامگذاری این شهر را برای آن مزار شریف...
-
مشهد
یکشنبه 9 آذر 1393 11:20
مشهد دربارهٔ این پرونده تلفظ راهنما·اطلاعات (Mash'had) کلان‌شهری در شمال شرقی ایران و مرکز استان خراسان رضوی است. این شهر در زمان افشاریان، پایتخت ایران بود. مشهد دومین شهر پهناور ایران بعد از تهران می‌باشد.[۴] بر اساس سرشماری عمومی نفوس و مسکن سال ۱۳۹۰ این شهر با ۳،۱۳۱،۵۸۶ تن[۵] جمعیت دومین شهر پرجمعیت ایران پس از...
-
آبهای زیرزمینی
یکشنبه 9 آذر 1393 11:18
آبهای زیرزمینی به آب‌هایی گفته می‌شود که در لایه‌های آب‌دار و اشباع زیر زمین تجمع پیدا کرده‌است. این آب‌ها فقط حدود ۴ درصد از مجموعه آب‌هایی را که فعالانه در چرخه آب‌شناختی دخالت دارند، تشکیل می‌دهد. با این وجود حدود ۵۰ درصد جمعیت دنیا از نظر آب شرب متکی به همین آبهای زیرزمینی هستند. محتویات ۱ لایه آب‌دار ۲ مخاطرات...
-
ائا
یکشنبه 9 آذر 1393 11:18
انکی (Enki)یکی از خدایان سومر باستان بود که بعدها در تمدن های اکدی و بابل باستان اآ یا ائا نام گرفت. او در اصل خدای حامی شهر اریدو بود، اما به مرور زمان در سایر فرهنگ های بین النهرین باستان و در میان کنعانیان و هیتی ها و هوری ها نیز نفوذ کرد. او الهه صنایع دستی('gašam)، شرارت، آب ها، آب دریاها، آب دریاچه ها(a,...
-
حماسه گیلگمش
یکشنبه 9 آذر 1393 11:17
حماسهٔ گیلگامش یا حماسهٔ گیلگَمِش یکی از قدیمی‌ترین و نامدارترین آثار حماسی ادبیات دوران تمدن باستان است که در منطقهٔ میان‌رودان شکل گرفته‌است. قدیمی‌ترین متون موجود مرتبط با این حماسه به میانهٔ هزارهٔ سوم پیش از میلاد مسیح می‌رسد که به زبان سومری است. از این حماسه نسخه‌هایی به زبان‌های اَکدی و بابِلی و آشوری موجود...
-
انکیدو
یکشنبه 9 آذر 1393 11:17
اِنکیدو در اسطوره‌های سومری همزاد، یار و همراه گیلگامش است. در این اسطوره‌ها، انکیدو به عنوان شخصی وحشی ترسیم شده که توسط حیوانات پرورده شده‌است. نام انکیدو به معنی «آفریده انکی» است. انکیدو به فرمان انو و به دست ارورو آفریده شد و آفریده‌ای از خاک رس است و از دم و خون نی نیب زاده شده. او همچون مادرش (ری شت) قدرت...
-
گیلگمش
یکشنبه 9 آذر 1393 11:16
بر پایه فهرست شاهان سومر، گیل گمش پنجمین شاه اوروک و پسر لوگالباندا بود که در حدود ۲۷۰۰ سال پیش از میلاد مسیح [۱] در یک دوره ۱۲۵ ساله بر سومریان حکمرانی می‌کرد. افسانه‌ها مادر او را ایزدبانویی به نام نینسون دانسته‌اند. تمدن‌های باستانی آسیای غربی میان‌رودان، سومر، اکد، آشور، بابل حتیان، هیتی‌ها، لیدیه ایلام، اورارتو،...
-
لذت
یکشنبه 9 آذر 1393 11:16
لذت، طیف گسترده‌ای از حالات ذهنی است که انسان‌ها و دیگر حیوانات بعنوان چیزی مثبت، خوشی‌آور، یا باارزش تجربه می‌کنند. لذت شامل حالات ذهنی مشخص‌تری همچون شادی، تفنن، خوشی، خلسه، و رضامندی می‌باشد. در روانشناسی، اصل لذت، لذت را بعنوان یک ساز و کار بازخورد (مکانیسم فیدبک) مثبت توصیف می‌کند که موجودات زنده را در آینده به...
-
آب
یکشنبه 9 آذر 1393 11:15
آب یکی از مواد مایع و فراوان‌ترین مادهٔ مرکب بر روی سطح کره زمین و بستر اولیه حیات به شکلی که امروزه می‌شناسیم، است. بیش از ۷۵٪ وزن یک انسان از آب تشکیل شده‌است و نیز بیش از ۷۰٪ سطح کره زمین را آب پوشانده است (نزدیک به ۳۶۰ میلیون از ۵۱۰ میلیون کیلومتر مربع) با وجود این حجم عظیم آب تنها ۲ درصد از آبهای کره زمین شیرین و...
-
کالری
یکشنبه 9 آذر 1393 11:15
کالری برای اولین بار در سال ۱۸۲۴ میلادی توسط نیکولاس کلمنت [۱] به عنوان واحدی از گرما تعریف شد. بین سال های ۱۸۴۱ و ۱۸۶۷ این لغت به فرهنگ های انگلیسی و فرانسوی اضافه شد. یک کالُری عبارت است از مقدار گرمای (انرژی) لازم برای اینکه دمای یک گرم آب را از ۱۴٫۵ به ۱۵٫۵ درجه افزایش دهد. یک کیلوکالری برابر است با ۱۰۰۰ کالری...
-
چربی غیراشباع
یکشنبه 9 آذر 1393 11:14
چربی غیراشباع (به انگلیسی: Unsaturated fat) به چربی یا اسید چربی گفته می‌شود که در زنجیره‌ی اسید چرب آن دست کم یک پیوند مضاعف وجود داشته باشد. در زنجیره‌ی اسید چرب دو نوع چربی غیراشباع وجود دارد، تک اشباع[۱] که دارای یک پیوند مضاعف است و چند اشباع[۲] که شامل بیش از یک پیوند مضاعف می‌باشد. این تفاوت در ساختار شیمیایی...
-
دیابت
یکشنبه 9 آذر 1393 11:14
دیابت یا بیماری قند،[ف ۱] یک اختلال متابولیک (سوخت و سازی) در بدن است. در این بیماری توانایی تولیدانسولین در بدن از بین می‌رود و یا بدن در برابر انسولین مقاوم شده و بنابراین انسولین تولیدی نمی‌تواند عملکرد طبیعی خود را انجام دهد. نقش اصلی انسولین پایین آوردن قند خون توسط مکانیزم‌های مختلفی است. دیابت دو نوع اصلی دارد....
-
شربت (دارو)
یکشنبه 9 آذر 1393 11:13
شربت، در داروسازی، فراورده‌ای مایع، تغلیظ‌شده، و حاوی شکر یا مواد جانشین‌شوندهٔ آن است. شربت‌ها از بهترین فراورده‌های خوراکی بخصوص برای کودکان می‌باشندمانند شربت استامینوفن به خصوص که بلع آنها در مقایسه با قرص‌ها و کپسول برای کودک آسانتر است. در شربت‌ها مزه نامطبوع مواد دارویی به واسطه شیرینی شکر و همچنین چگالی زیاد...
-
داروسازی
یکشنبه 9 آذر 1393 11:13
در علم پزشکی برای مداوای یک بیمار، روش‌های متعددی از جمله دارو درمانی، جراحی و روان درمانی وجود دارد. که در این میان دارو درمانی به عنوان متداول‌ترین شیوه در تمام دنیا شایع است و رشته داروسازی، رشته‌ای است که در همین زمینه با بیماران و مردم مرتبط می‌گردد. همچنین یک داروساز در صورت ناموفق بودن رژیم دارو درمانی باید علل...
-
حلال (شیمی)
یکشنبه 9 آذر 1393 11:13
به ماده‌ای که بخش عمدهٔ یک محلول را تشکیل می‌دهد حَلّال می‌گویند. هر محلول دست کم از دو بخش حلالوحل شونده تشکیل شده‌است. جزیی که حل شونده را در خود حل می‌کند ومعمولا درصد بیش‌تری از محلول را تشکیل می‌دهد حلال نام دارد. در محلول آب نمک، آب حلال و نمک خوراکی حل شونده‌است. اغلب محلول‌های موجود در طبیعت شامل یک حلال و چند...
-
فشار بخار
یکشنبه 9 آذر 1393 11:12
به سهمی از فشار کلی در بالای سطح مایع که توسط مولکول‌های بخار مایع تأمین می‌شود، فشارْ بخارِ مایع گفته می‌شود. فشار بخار همچنین با عنوان‌های فشارْ بخارِ تعادل و فشارْ بخارِ اشباع یاد می‌شود. عوامل مؤثر بر فشار بخار مایع عوامل زیر در فشار بخار مایع خالص مؤثر است: دما: برای مایعی معین، هر چه دما بالاتر باشد، فشار بخار...
-
نقطه جوش
یکشنبه 9 آذر 1393 11:12
نقطهٔ جوش دمایی است که در آن فشار بخار مایع کاملاً با فشار خارجی برابر می‌شود[۱]. در این دما جنبش ملکول‌های مایع به بیشینه مقدار ممکن می‌رسد. وابستگی نقطه جوش نقطهٔ جوش یک عنصر، حالتی است که در آن فشار بخار مایع با فشار بخار اطراف مایع یکسان می‌شود. با افزایش فشار، نقطه جوش مایع افزایش می‌یابد و با کاهش آن نقطه جوش...
-
سلسیوس
یکشنبه 9 آذر 1393 11:11
درجهٔ سِلسیوس (به سوئدی: Celsius) (مخفف: C°) یا سانتی‌گراد[۱] یکای سنجش دما است. نام سلسیوس برای بزرگداشت ستاره‌شناس سوئدی آندرس سلسیوس (۱۷۰۱ تا ۱۷۴۴) که خود، یکایی همانند را برای دما پیشنهاد کرد چنین نامگذاری شده‌است. عبارت درجهٔ سلسیوس می‌تواند اشاره کننده به یک دمای مشخص باشد و یا به بازه‌ای از دما، تفاوت میان دو...
-
آمار
یکشنبه 9 آذر 1393 11:10
آمار (به انگلیسی: statistics) به مجموعه‌ی دادههای عددی مربوط به یک موضوع (معمولا مهم)، مانند جمعیت، متوفیات، میزان تجارت داخلی یا خارجی، دما یا بارش ماهیانه و غیر گفته می‌شود. آمار را باید علم و عمل استخراج، بسط، و توسعهٔ دانشهای تجربی انسانی با استفاده از روش‌های گردآوری، تنظیم، پرورش، و تحلیل دادههای تجربی (حاصل از...
-
بسامد
یکشنبه 9 آذر 1393 11:10
بَسامَد، تَواتُر یا فرکانس (به انگلیسی: frequency) به اندازه‌گیری تعداد دفعاتی گویند که یک رویداد تناوبی در واحد زمان اتفاق می‌افتد. برای محاسبه بسامد باید یک بازه زمانی را مشخص کرده، تعداد رخ دادن یک رویداد را در آن بازه زمانی شمرده و سپس این شماره را بر مدت آن بازه زمانی تقسیم کرد. راه دیگر محاسبه بسامد، اندازه‌گیری...
-
وزن مولکولی
یکشنبه 9 آذر 1393 11:09
وزن مولکولی(به انگلیسی: molecular weight) است.به مقدار جرم ۶/۰۲۲۰۵ ضرب در ۱۰ به توان ۲۳ اتم(عدد آووگادرو)جرم مولکولی(یا اتمی) می‌گویند.یعنی: عدد آووگادرو=۶/۰۲۲۰۵×1023 اگر مقداری از یک ماده به جرم m و مقدار مول n در اختیار y me tiro pedosداشته باشیم با تقسیم m بر n می‌توان جرم مولکولی آن ماده(M) را بدست آورد.به عبارت...
-
سرعت صوت
یکشنبه 9 آذر 1393 11:09
سرعت صوت فاصله‌ای است که یک موج صوتی در مدت زمان یک ثانیه در یک سیال می‌پیماید. سرعت صوت مشخص می‌کند که این موج در بازهٔ مشخصی از زمان چه مسافتی را طی می‌کند. در هوای خشک و در دمای ۲۰ درجه سانتی‌گراد (۶۸ درجه فارنهایت)، سرعت صوت ۳۴۳٫۲ متر بر ثانیه (۱۱۲۶ فوت بر ثانیه)، ۱۲۳۶ کیلومتر بر ساعت (۷۶۸ مایل بر ساعت) یا به طور...
-
تونل باد
یکشنبه 9 آذر 1393 11:09
تونل‌های باد پیشرفته اهمیت فراهم ساختن امکانات تجربی در داخل آزمایشگاه به منطور ایجاد جریان هوا که پرواز واقعی را در اتمسفر مدل کند به سال ۱۸۷۱ بر می‌گردد. در آن زمان فرانسیس ون هام (Frsncis Wenham) در انگلستان اولین تونل باد تاریخ را ساخته و مورد استفاده قرار می‌دهد. از آن تاریخ تا اواسط سال ۱۹۳۰ تقریباً همه تونل‌های...
-
ماهیواره
یکشنبه 9 آذر 1393 11:08
ماهیواره یا هَوابُر یا اِیرفُویل نام شکل ویژه‌ای است که مقطع بال هواپیما یا برخی از تیغه‌های صنعتی مثل ملخ‌ها و پروانه‌ها دارند. جسمی که این شکل را داشته باشد با حرکت در شاره‌ای مانند هوا یا آب (برپایه اصل برنولی) نیروی برآ ایجاد می‌کند. عامل اصلی پرواز هواپیما همین شکل ماهیواره مقطع بال آن است که با حرکت در هوا و...
-
پیش‌ران
یکشنبه 9 آذر 1393 11:08
پیش‌ران یا ملخ وسیله‌ایست که برای تبدیل نیروی مکانیکی به نیروی رانش در هواگردها و کشتی‌ها استفاده می‌شود. نیروی رانش لازم از راه به حرکت درآوردن هوا یا آب فراهم می‌شود. یک ملخ از دو یا چند تیغهٔ تاب‌خورده تشکیل می‌شود. وقتی ملخ حول محور خود می‌چرخد، برآر تولید شده توسط این تیغه‌ها در جهت افقی باعث حرکت هواگرد می‌شود....
-
قایق موتوری
یکشنبه 9 آذر 1393 11:08
قایق موتوری قایقی است که توسط موتور نیرو می‌گیرد. بعضی از قایق موتوری‌ها دارای موتور داخلی و برخی دارای موتور خارجی نصب شده بر پشت قایق که شامل موتور درون‌سوز، گیرباکس و ملخ در یک واحد قابل حمل هستند.
-
اسکی روی آب
یکشنبه 9 آذر 1393 11:07
اسکی روی آب نوعی ورزش آبی است.ورزشکار در حالی که اسکی مخصوص به پا دارد به وسیله وسایل آبی موتوری با سرعتی در حدود سی کیلومتر در ساعت روی اب کشیده می‌شود. میدان اجرای مسابقه دارای دویست متر طول و بیست متر عرض است که به وسیله گوی‌های شناور به قطر بست و پنج سانتی متر مشخص گردیده‌است. اسکی روی آب ورزشی است که در آن هر فرد...